Avrupa Birliği’nin Rusya Federasyonu’na Yönelik Yeni Yaptırımlarını İçeren 14. Yaptırım Paketi Resmen Kabul Edildi

24 Haziran 2024 tarihinde Avrupa Birliği Konseyi, Rusya’ya karşı yeni yaptırımlar içeren 14. paketi kabul etti.

Bu paket, özellikle Rusya’nın sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sektörünü hedef alan önlemleri içermekte olup ihracatla ilgili kısıtlamaları, gemilere yaptırımları ve Avrupa Birliği (AB) dışındaki ülkelerdeki şubelerin Avrupa Birliği yaptırımlarına uyum sağlama zorunluluğunu içeren yeni tedbirleri kapsamaktadır.

Avrupa Birliği, Avrupa Birliği’nde tüketilmeyen Rus LNG’sinin Avrupa Birliği’ne girmesini veya Avrupa Birliği limanları üzerinden üçüncü ülkelere taşınmasını önlemek amacıyla Rus LNG’sine (Rusya menşeli veya Rusya’dan ihraç edilen sıvılaştırılmış doğal gaz) ilk kısıtlamalarını getirmiştir.

Bununla birlikte boşaltma işlemleri gerçekleştiren kuruluşlar, Rus LNG’sinin Avrupa Birliği’ne ithalatı için 26 Temmuz 2024 tarihinden itibaren her ay Avrupa Birliği’ne üye devletinin ilgili yetkili  makamına  raporlama yükümlülükleri getirmektedir.

Konuya ilişkin kısıtlamalar şu şekilde sıralanabilir:

1. Gemiden gemiye transferler (STS), gemiden kıyıya transferler ve yeniden yükleme işlemleri de dâhil olmak üzere, üçüncü ülkelere aktarma işlemleri amacıyla Avrupa Birliği suları içerisinde Rus LNG’sinin yeniden yükleme hizmetleri yasaklanmıştır. Bu yasağın 25 Haziran 2024 tarihinden önce yapılan sözleşmeler için 26 Mart 2025 tarihine kadar uygulanmayacağı bir sona erme dönemi bulunmaktadır. Söz konusu yasak, Rus LNG’sinin sadece Avrupa Birliği üzerinden üçüncü ülkelere yeniden ihracatını etkilemektedir.
2. LNG yakıtlı gemilerin yakıt ikmali için gerekli yeniden dolum hizmetleri muaf tutulmuştur.
3. Bir AB üye devletinin yetkili makamı, Rus LNG’sinin bir üye devlete taşınması için gerekli olan yeniden yükleme hizmetlerine; üye devletin, aktarmanın o üye devlette enerji tedarikini sağlamak için kullanıldığını teyit etmesi halinde izin verebilir.
4. Belirtilen faaliyetlerle ilgili olarak doğrudan veya dolaylı olarak teknik destek, aracılık hizmetleri ve finansman veya mali yardım sağlanması da yasaktır.
5. Arctic LNG 2 ve Murmansk LNG gibi Rusya’da inşa edilmekte olan LNG projelerinin tamamlanması için yeni yatırımlar yapılması ve mal, teknoloji ve hizmet sağlanması yasaklanmıştır. Bu yasak, Rus terminallerinden LNG alımını, ithalatını ve bu tür LNG projelerine sağlanan finansal hizmetleri etkilememektedir. Bu yasağın 25 Haziran 2024 tarihinden önce yapılan sözleşmeler için 26 Temmuz 2024 tarihine kadar uygulanmayacağı bir sona erme dönemi bulunmaktadır.
6. Avrupa Birliği içinde doğal gaz sistemiyle bağlantılı olmayan LNG terminalleri aracılığıyla Rusya menşeli LNG’nin satın alımı, ithalatı veya transferi yasaklanmıştır. Bu yasağın 25 Haziran 2024 tarihinden önce yapılan sözleşmeler için 26 Temmuz 2024 tarihine kadar uygulanmayacağı bir sona erme dönemi bulunmaktadır.

Taşımacılığa İlişkin Alınan Tedbirler

1. Söz konusu gemi, acil bir liman çağrısı yapmak için deniz güvenliği nedeniyle sığınak arayışında ise, denizde insan hayatını kurtarmak için, insani amaçlarla veya insan sağlığı, güvenliği veya çevre üzerinde ciddi ve önemli bir etkiye sahip olabilecek bir olayı acil olarak önlemek veya hafifletmek veya doğal afetlere karşı tepki olarak yardıma ihtiyaç duyarsa muafiyet sağlanmaktadır.
2. Avrupa Birliği ayrıca Avrupa Birliği uçuş yasağını ve karayoluyla mal taşımacılığı yasağını genişletmiştir.

İthalat ve İhracat Kısıtlamaları

AB bir dizi yeni tanımlama ve ithalat/ihracat kısıtlaması getirmiştir:

1. Rusya’nın savunma ve güvenlik sektörünün teknolojik gelişimine katkıda bulunabilecek kısıtlı kalemlerin listesi genişletildi.
2. AB, Rusya’nın endüstriyel yeteneklerinin geliştirilmesine katkıda bulunan malların (örneğin manganez cevherleri ve nadir toprak bileşikleri, plastikler, kazı makineleri, monitörler ve elektrikli ekipmanlar dahil olmak üzere ) ihracatına ve rejim için önemli bir gelir kaynağı olan helyumun Rusya’dan ithalatına daha fazla kısıtlama getirmiştir. Malların niteliğine bağlı olarak 25 Haziran 2024 tarihinden önce yapılan sözleşmeler için çeşitli sona erme süreleri bulunmaktadır.

Diğer Tedbirler

Rusya ile ticaret önemli yasal kısıtlamalara tabidir. Üyelere, geçerli yaptırımları ihlal eden herhangi bir ticaret için teminat sağlanamayacağı hatırlatılır.

Ayrıca üyelere, yaptırım riski yüksek herhangi bir ticarete girmeden önce ticaret zinciri boyunca taraflar, yükler, gemiler ve dahil olan veya olabilecek diğer hizmet sağlayıcılar hakkında kapsamlı bir durum tespiti yapmaları tavsiye edilir.

Son olarak, Üyelere durum tespiti araştırmaları ve bulgularının kayıtlarını tutmaları hatırlatılır.